MEDENİ HUKUK

Bireylerin kendi aralarında ya da belirli ölçülerde başka bireylerle devletin doğrudan veya dolaylı özel ilişkilerinin kamu hukuku gibi başka bir hukuk dalının konusuna girmeyen hukuk dalına verilen addır.

Özel hukuk denilince medeni hukuk akla gelir. Türkiye'de temeli 2002 tarihli 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 1926 tarihli 818 sayılı Borçlar Kanunu'dur. Medeni hukuk; kişiler hukuku, aile hukuku, miras hukuku, eşya hukuku, borçlar hukuku dallarına ayrılır. Türk hukukunda medeni kanun ve borçlar kanunu ile ayrılmasının temelinde medeni kanun iktibas edilirken İsviçre'de henüz borçlar kanununun hazırlanmamış olmasıdır.

Türk Medeni Kanunu'nun başlangıç bölümünde genel ilkeler yazılıdır: Kanun, sözüyle ve özüyle uygulanır. Kanunda uygulanabilir bir hüküm yoksa, hakim, örf ve adet hukukuna göre, bu da yoksa kendisi kanun koyucu olsaydı nasıl bir kural koyacak idiyse ona göre karar verir. Yasalar güven ve dürüstlük ilkesine göre işler. Hakkın kötüye kullanılmasını hukuk korumaz. Bir hak ilişkisini bilmemek ve bilmek gerekmemek, iyiniyetliliktir. Ancak bir hakka engel bir eksikliği bilmek kötü niyetliliktir. İyiniyeti kanıtlamaya gerek yoktur (iyiniyet karinesi). Yargıcın takdir yetkisi vardır ve bunu adil kullanır. Herkes kendi iddiasını kanıtlamayla mükelleftir.

1. Medeni hukukun temel ilkeleri şunlardır:
   1. İyiniyet, hakkın kötüye kullanılmaması ve dürüstlük kuralı ilkeleri
   2. Hâkimin takdir yetkisi
   3. Borçların genel kurallarının uygulanması
   4. İspat kuralları
2. Kişiler hukuku:
   1. Gerçek kişiler
      1. Kişiliğin başlangıcı ve sonu
      2. Hak ehliyeti
      3. Fiil ehliyeti
      4. Hısımlık
      5. İkâmetgâh
      6. Kişilik haklarının korunması
   2. Tüzel kişiler

Ortak ve sürekli bir amacı gerçekleştirmek için, kendisini oluşturanların kişiliğinden bağımsız ve ayrı bir kişilikle örgütlenen kişi (dernek) ya da mal toplulukları (vakıf), tüzel kişi olarak adlandırılır (MK m. 47).

Hukukta mevcut olan çeşitleri şunlardır:

1. Kamu hukuku tüzel kişileri (Devlet kurumları)
2. Özel hukuk tüzel kişileri (Vakıf, dernek ve şirketler)